سفرنامه

دانلود کتاب سفرنامه پاتینجر اثر هنری پاتینجر ترجمه شاپور گودرزی

این فتوحات دو اثر مهم بخشید یکی نشر افکار انقلابی در پاره ای از کشورهای دیکتاتوری اروپا و دیگر عظمت بی نهایت فرانسه و بهم ریختن موازنه قوا در اروپا از انتشار افکار آزادیخواهی انگلستان که خود کشور مشروطه و متکی به نیروی مقتنه و آزادیخواه بود بیمناک نبود ولی از ترقی سریع قدرت کشور فرشه و تغییر اوضاع سیاسی اروپا اندیشناک و بهمین جهت بر ضد ناپلئون وارد مبارزه شده خود را در اروپا و جهان بزرگترین دشمن نایلتون نشان داد در جنگهای خشکی سیاه متشکل و تازمنفی ناپلئون همه جا فاتح بود و جز انگلستان همه در برابر ناپلتون تسلیم شدند.

ولی انگلستان پایداری کرده حتی در نبردهای دریانی قوای فرانسه را از پای درآورد و در نتیجه ناپلتون برای تضعیف و دور نمودن نیروی دریانی بریتانیا از آبهای اروپا نقشه ای طرح کرد باین ترتیب که با اتحاد با دولت عثمانی از راه ایران بهندوستان مستعمره آن کشور حمله ببرد و انگلستان را مجبور نماید برای حفظ این مستعمره زرخیز نیروی دریایی و قوای نظامی خود را در اقیانوس هند متمرکز کند و آنگاه نیروی فرانسه و اسپانیا و هلند متفقا بجزاير بريتانيا حمله نمایند بدین جهت فرانسه برای اجرای نقشه حمله بهندوستان درصدد دوستی و اتفاق با ایران برآمد و سرانجام موجب پیدایش رقابت شدید سیاسی بین فرانسه و انگلستان در ایران گردید.

فرانسه میخواست راه حمله بهندوستان را در ایران هموار نماید و بریتانیا کوشش میکرد که با ایجاد مواقع و مشکلات نقشه ناپلئون را خنثی نماید. این اوضاع چنان اقتضا نمود که دولت بریتانیا برای حفظ مستعمرات آسیای جنوبی و هندوستان با ایران که از لحاظ همجواری و موقع جغرافیائی و تسلط بر معابر و رود بهند قدرتمند بود روابط دوستانه تری برقرار سازد و لذا به تجدید روابط با ایران پرداخت.

در سال ۱۸۰۰ میلادی سرجان مالکنی Sir John Malcolm از طرف فرماندار کل هندوستان و امپراتور بریتانیا سفارت ایران مامور شد و در این سفارت به عقد قراردادی با فتحعلیشاه قاجار موفق گردید که قسمتی از منابع استعماری بریتانیا را فراهم نمود. ماشکم پس از سه ماه توقف در تهران همراه با حاجی عقل على قروني سفير فيق الماده فعلیشاه بهندوستان بازگشت در سال ۱۵۰۲ محمد نبی خان سفیر ایران در هندوستان از هند احضار شد و روابط ایران و انگلیس تا اواسط سال ۱۸۰۵ تقریبا قلع و دولت ایران مشغول توسعه روابط خود با نایشون بود. در این ایام سر جونز Sir Jones کنسول انگلیس در بغداد و مامورین سیاسی انگلیس در بین النهرین مراقب جریانهای سیاسی ایران بودند و کوشش میکردند عملیات دولت فرانسه را در ایران خالی کنند.

از سال ۱۸۰۶ انگلستان درصد تجدید روابط سیاسی و اعزام سلیم بایران برآمد و در نتیجه سرجان ملکم سفیر انگلستان بار دیگر مامور دربار ایران شد ولی التعليشاه بخاطر روابما دوستانه با تایلتون از ورود وی بایران جلوگیری کرد. نایلون بخاطر حوادث سیاسی و نظامی اروپا نتوانست به تعهدات خود نسبت بایران عمل کند و در عوض عمال انگلیس بوسایل مختلف ناکامی سیاست فرانسه را در ایران فراهم می گردند.

تلفن مهد ناپلتون و من تبانی تعهدات او مردم ایران را نسبت بفرانسه بدمین ساخت و احساسات عمومی مردم با سلامت امپراتوری بریتانیا موافق است. مایوس شدن فصلیشاه از نایشی و پیشنهادهای سر هارفورد جونز اکسول سابق انگلیس در بغداد سفیر اعزامی انگلیس که ماهیا منافع ایران بود منجر بخروج هیات اعزامی نایتشون از ایران و ورود سفیر انگلیس بایران گردید (۱۸۰۹ میلادی بعد از ورود سر جونز بتهران و تهیه مقدمات قرارداد سیرجان ملکم بار دیگر از طرف فرماندار کل هندوستان بایران آمد و بحضور شاه رسیده در العام و امضای قرار دادها کوشش کرد و شاید نقش عمده ای در جلب اعتماد و دوستی در باریان داشت و مقاصد استعماری انگلستانرا بیش از همه قوت بخشید از جمله مامورین سیاسی و نظامی هیات رنوال مالكم او افسر نیروی انگلیس در هندوستان سروان کریستی و ستوان پالینجر بودند که ماموریت داشتند از راه خشکی قدرت طبیعی اقتصادی نظامی و راههای سهل البیتی مناطق بلوچستان و ایران جنوب شرقی را بررسی کرده ارزش اردوکشی در این نواحی را نمیین نمایند.

او اگر جوان و ورزیده نیروی پادشاهی بریتانیا ماموریت خود را بنحو احسن انجام دادند و چون پس از شکست نایاتون و ختم نفوذ سیاسی و نظامی فرانسه در ایران و رفع تهدید حمله بهندوستان علنی برای مخفی نگهداشتن قسمتی از شرح این مسافرت وجود نداشت ستوان والينجر نوازد یافت شرح مسافرت و قشه سیر خود را بصورت کتابی منتشر کنند و در سال ۱۸۱۶ میلادی در بریتانیا انتشار یافت این کتاب مشتمل بر تو قسمت مجزا و در واقع دو کتاب است یک قسمت سفرنامهای حاکی از شرح عادات و آداب و سنن مردم و جماعات صو مسافرت و خلاصه اوضاع جغرافیائی نواحی و قسمتی دیگر مشتمل بر تاریخ بلوجستان و سند که اینگ سفرنامه آن که از نظر اطلاعات جغرافیایی و اجتماعی جالب تر است تحت عنوان سفرنامه پاسنجر ترجمه و در کتابی تدوین و تقدیم می گردد. مقاصد کشور فرانسه در هندوستان اعزام سفر به ایران مخفی مرتب مالكم و سر هارفورد خود به تهران اعزام شدند چرا نفر دوم را فرستادند دستورانی که به ژنرال مالکم داده شده بود انو سفارت و احتضار الم ماموریت دوباره موضوع مورد نظر کایتی گریستی و مؤلف لو طلب خدمت شدند پذیرفته شد دستورها و تهیه مقدمات سفر موامی که مورد توجه قرار گرفت و پیش بینی شد.

برای خرید کتاب سفرنامه پاتینجر نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید. و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب سفرنامه ابن جبیر

آغاز این ماه روز یک شنبه و دومین روز اقامت ما در اسکندریه بود. نخستین چیزی که هنگام فرود آمدن خود در آن (بندر دیدیم این بود که کارگزارانی از جانب سلطان برای ثبت و ضبط هر چه با کشتی ما حمل شده بود بر فراز عرشه آمدند و تمام مسلمانانی را که در کشتی بودند یکایک خواندند و نام و مشخصات و نام سرزمینهای ایشان را نوشتند و از هر یک پرسیدند چه کالا یا نقدینه ای همراه دارد تازکات تمام آنها را بپردازد، بی آن که تحقیق کنند آیا سال استحقاق و نصاب زکات بر آن گذشته یا هنوز نگذشته است، بیشتر آنان مشمول پرداخت فریضه زکات ،نبودند زیرا جز ره توشه ای همراه نداشتند.

اما بدون آن که در این باب از مسافران مسلمان پرسشی کنند و معلوم دارند آیا سال بر اموال ایشان گذشته یا نه همه را ملزم به پرداخت زکات .کردند و احمد بن حسان از همراهان ما را از کشتی به زیر بردند تا اخبار مغرب و میزان) و (نوع کالاهای کشتی را از وی باز جویند. او را زیر مراقبت، نخست نزد سلطان و سپس نزد ،قاضی و بعد نزد دیوانیان بردند و گرداندند و آن گاه وی را به دست گروهی از اطرافیان سلطان سپردند و در تمام این مراحل او را مکرر به بازجویی گرفتند.

سپس ” گفته های او را نوشتند و رهایش کردند و به مسلمانان دستور دادند اسباب و آنچه از ره توشه خود را که زیاد ،مانده پایین آورند در ساحل دریا جمعی را گماشته بودند که برای حمل تمام بارهایی که مسافران پایین آوردند تا محل دیوان به آنان کمک کنند پس چون به محل دیوان (رسیدند یکایک را فرا خواندند و اسباب و توشه خدای عزوجل بر دست کسی که آن را ساخته است آن منار را نشانه ای برای پی برندگان به علامات و راهنمایی برای مسافران قرار داده و اگر آن منار نبود از طریق دریا به زمین اسکندریه راه نمی بردند چه از فاصله ای بیش از هفتاد میل پدیدار میشود و ساختمان آن از طول و عرض در نهایت استواری و غایت زیبایی و متبری است و از بالایی و بلندی سر به آسمان ساید چنان که زبان وصف از بیانش عاجز آید و دیده از دیدنش به حیرت گراید، خبر دادن از آن (ناطقه) را به تنگنا اندازد و دیدن آن دیدگان را از شگفتی) فراغ سازد.

ما خود یکی از چهار جانب آن را اندازه گرفتیم بالغ بر پنجاه واند ذراع بود و گویند بلندی آن بیش از صد و پنجاه قد است. اما درون آن منظری است حیرت انگیز از فراخی پلکانها و راهروها و افزونی ،اتاقها تا آنجا که بسا کسی که به درون آن منار رفته و در راهروهای آن گام نهد گم شود کوتاه سخن آن که دست بیان به دامان وصف آن نرسد. خداوند آن (بنیان مر بر آسمان را از دعوت به اسلام و بانگ اذان صبح و ظهر و شام) تهی نگذارد و همچنانش پایدار بدارد بر فراز آن مسجدی است به برکت موصوف (و به اجابت نماز معروف و مردم به نمازگزاری در آن تبرک جویند ما روز پنجشنبه پنجم ذی الحجه مذکور به فراز آن رفتیم و در مسجد مبارک یا دشده نماز گزاردیم و عظمت و شکوه بنای آن منار را که زبان توصیف هیچ وصف کننده ای از عهده بیان آن برنمی آید به عیان دیدیم و در شگفت شدیم. دیگر از محاسن و مفاخر این شهر که در حقیقت به سلطان آن دیار بر می گردد، وجود مدارس و محارس ” (غریبخانه ها و خوابگاهها برای طالبان (علم) و اهل اعتكاف وتعبد است.

خلق گروه گروه از اطراف و اکناف بدان جا روی می آورند و هر یک را جایی است و سر پناهی که در آن منزل میکند و مدرسی است برای آموختن فنی که میخواهد فرا گیرد و شهریه ای که تمام امور خود را به مدد آن میگذراند و معاش خود را تمشیت میدهد. توجه سلطان به این غریبان بیگانه تا آن درجه است که گرمایه هایی بویژه برای ایشان تعیین کرده تا هرگاه نیاز داشته باشند استحمام کنند و نیز بیمارستانی را به درمان کسانی از این جماعت که بیمار شوند اختصاص داده و پزشکانی را بر آنان گماشته که به احوال ایشان رسیدگی میکنند و پرستارانی زیر دست پزشکان قرار داده است که به دستور آنان امور بیماران را از تهیه دارو و خوراک میگذرانند و نیز گروههایی را به عنوان دیدار و عیادت از بیماران بیگانه ای که از رفتن به بیمارستان خودداری میکنند تعیین کرده است که احوال آنان را به پزشکان باز گویند تا اینان به نوبت خود به درمان آنان پردازند.

و نیز از شریفترین اعمال خیریه و مقاصد بریه این است که سلطان برای هر تن از رهگذران بی توشه ۱ مغربی به هر تعداد که باشند، روزانه دو گرده نان مقرر داشته و برای تقسیم روزانه آن، شخصی امین را از جانب خود گماشته است، او هر روز نزدیک به دو هزار گرده نان یا بیشتر، برحسب فزونی و کاستی تعداد مستحقان میان ایشان توزیع میکند همواره چنین است و این همه، وقف خاص از جانب سلطان است و غیر از زکات عین است که بدین مهم اختصاص داده و صرف تمام رهگذران بی توشه و ابنای سبیل میکند وی به گماشتگان و متصدیان این وظیفه سفارش اکید کرده است که هرگاه در پرداخت این مقرری مستمر و مرسوم معلوم چیزی کسر آورند از عین مال شخصی او بردارند و به مصرف این امر برسانند).

اما مردم سرزمین او در نهایت آسایش احوال و فراغت بال به سر می برند و البته نیازی به چنین مقرری و مستمری ندارند درآمد سلطان در این شهر جز از محل اوقافی معین که از جانب او به این هزینه ها اختصاص داده شده و غیر از جزیه یهودیان و مسیحیان نیست، و از زکات عین بویژه، غیر از سه هشتم به او تعلق نمیگیرد و پنج هشتم باقی صرف امور خیریه) یاد شده می شود. این سلطان که چنین سنتهای ستوده ای را برقرار داشته و رسمهای کریمانه ای را که دیر زمانی منسوخ شده بود، احیا کرده است همان صلاح الدين، ابوالمظفر، يوسف بن ایوب است که خدا صلاح و توفیق او را برقرار و پایدار دارد از شگفت ترین اتفاقات این که یکی از کسانی که میخواست از طریق ابراز خیرخواهی و مصلحت اندیشی خود را به سلطان نزدیک کند و نزد او تقریی جوید، به وی یادآور شد که بیشتر این افراد در حالی مقرری و جیره نان را دریافت میکنند که بدان نیازی ندارند و تنها به سبب افزون طلبی و علاقه به رفاه بیشتر آن را می گیرند چه نوعاً به رزق اندک فانع و خرسند نیستند، و نزدیک بود بدگویی این ناصح نما در دل (سلطان) مؤثر افتد.

برای خرید کتاب سفرنامه ابن جبیر نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید . و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب سفرنامه خوزستان و مازندران اثر رضا شاه کبیر

 اگرچه تجاوزاتی که اخیراً بر ضد امنیت و آسایش خلق شده بود بایستی به شدیدترین مجازات محول و مفوض می گشت لیکن چون بحرانهای مزبور غالباً فرع عدم شعور مرتكبین بوده و در این موقع که عموم مردم، اوضاع کنونی را با ترتیبات سابق مقایسه کرده و فهمیدند که دولت از کمترین خطایی صرفنظر نخواهد کرد و برای مجازات متجاوزین تا آخرین حدود مملکت تصمیم خواهد گرفت و در این موقعی که همه قویاً ادراک کردند وضعیات سابق واژگونه شده و امروز روز اطاعت و انقیاد است، من هم با توجهی که دولت همیشه نسبت به رعایا و اهالی مبذول داشته از گذشته ها صرفنظر می کنم و میل دارم همه بدون خوف و وحشت در آرامگاه خود زیست نمایند. در ضمن، شدیداً به همه تذکر میدهم که این حس رأفت و عطوفت و عفو و اغماض برای تقصیرات گذشته است و تصور نکنند که باز میتوانند از عواطف دولت استفاده نمایند.

صریحاً می گویم که از این به بعد از ابتدای خوزستان گرفته تا انتهای لرستان، هر کس در تحت هر عنوان قدمی بر ضد مصالح مملکتی بردارد بالاتردید تعقیب و دستگیر و با شدیدترین اقسام مجازات خواهد شد و از احدی صرفنظر نخواهم نمود چون روزگار شرارت و فضولی و تجاوز و جسارت سیری شده، لهذا مردم باید آزادانه به کار زراعت و فلاحت و کسب و کار خود پرداخته و در صدد ترقی تجارت باشند، که هم خود مستفیض شده و هم مملکت از وجود آنها استفاده نماید و آباد گردد.

در این موقع زاید نمیدانم عطف توجهی به جانب ساکنین لرستان کرده اعم از طوایفی که در حوالی در قول سکتی دارند و یا عشایر و قبایلی که در دوردست متوقف هستند و در ضمن نصیحت و اندرز به همه آنها عموماً خطاب میکنم که قشون دولت نه تنها آنها را رعایای این مملکت و جزو این مملکت دانسته و با هیچیک از آنها طرفیت ندارد بلکه باید چشم و گوش خود را باز کرده، بدانند و یفهمند و دقت کنند که مقصود من و تمام زحمتی که در این راه میکشم، و تمام مقاومتی که در انتظام لرستان به عمل می آورم صرفه آن عاید خود آنهاست و برای آن است که آنها بهره مند شده لذت امنیت و عدالت را چشیده و از این زندگی وحشیانه و این اسلوب زشت و نامطبوع خلاصی و رهایی پایند.

اگر لرها به این طرز و اسلوب بی موضوع خو گرفته و تفهمند که در چه مرحله زشتی امرار حیات می کنند، من با نهایت دلسوختگی مجبورم که آنها را از این سرگردانی همیشگی خلاص کنم و برادران خود را به طرف تمدن و انسانیت سوق دهم همین قدر که مختصر آسایش و سکونی برای آنها حاصل شد. آن وقت همه خواهند فهمید که من همیشه یا نظر پدرانه به آنها نگاه کرده و همه آنها را از خود و بسته خود دانسته ام دزدی و ولگردی و غارت و چپاول و بیابان ،پیمایی کار انسان نیست. لرستانیها عموماً از اول تا آخر باید رویه انسانها را پیش بگیرند باید بتدریج قراء و قصباتی از خود درست کرده یا کمال فراغت خاطر و آسایش خیال با عیالات خود به کار زندگی و تعالی و ترقی بپردازند.

این رویه حالیه همه آنها را نابود خواهد ساخت به همین لحاظ و از روی کمال دلسوزی مجبور از افتتاح راه خرم آباد به خوزستان شدم و تمام طوایف باید از موقعیت خود استفاده کرده در عوض سرگردانی در بیابانها، شروع به مراوده با خوزستان و بروجرد و اطراف نموده از راه تجارت و مراوده، قدر زندگانی را يفهمند چون این نظریه در وجود من تردید پذیر نخواهد بود و مجبور از حفاظت و امنیت هستم این نکته را نیز به ناچار خاطرنشان عموم مینمایم که همان طور که حس رافت دولت متوجه اهالی است همان طور هم از این به بعد اگر از کسی اقدام بیرویهای ناشی شود یا یک طایفه و عشیره ای در مقام تجاوز نسبت به هم برآیند، امر خواهم داد که آن طایفه را از صغیر و کبیر محو و نابود ساخته و همه را به سرای اعمال خود برسانند. از این به بعد گناه احدی عفو و اغماض نخواهد شد و این آخرین عضوی است که به متجاوزین خوزستان و اشرار لرستان داده میشود همه باید بدانند قشون به هر طرفی اعزام می شود. برای آسایش اهالی است.

اهالی باید به وجود قشون دلگرم باشند و یا کمال اطمینان در اماکن خویش بیارامند برای تکمیل توجه دولت به همه مردم و ساکنین این حدود آزادی و اختیار میدهم که حقوق حقه خویش را تشخیص داده قدر آن را بدانند و نگاهداری کنند و اگر تجاوزی از طرف هر کس شد به من اطلاع بدهند تا وسائل آسایش آنها به طوری که مقتضی حقانیت و عدالت است تهیه گردد.

برای خرید کتاب سفرنامه خوزستان و مازندران نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب درباره سوم شهریور و نقش ایران در جنگ جهانی دوم اثر رضا شاه پهلوی

روزی که آتش جنگ دوم در اروپا زبانه کشید ایران بیطرفی خود را اعلام داشت زیرا پدرم به هیچوجه میل نداشت که کشورش دچار جنگ بشود. از اینرو اعلام داشت که دولت ایران در برابر هر گونه عملی که از طرف دول محور و یا دول متفق پیش آید قدرت حفظ بیطرفی خود را دارد سیاست پدرم در این جمله خلاصه میشد که بیطرفی باید با قدرت توأم باشد پس از حمله هیتلر به کشور روسیه که در روز ۲۲ ژوئن ۱۹۴۰ رخ داد کشور ایران بیطرفی خود را مجدداً تأیید و تأکید کرد. حمله عظیم آلمان به شوروی بر همه کس ثابت کرد که جز با کمک سریع انگلیس و آمریکا بقای روسیه ممتنع است.

با توجه دقیق به نقشه جهان دشواری متفقین و در انتخاب راه عملی برای رساندن این کمک آشکار می شود زیرا «ولادی و سنگ و سایر بنادر شوروی در خاور دور تحت مراقبت شدید نیروی دریایی ژاپن بود که عملاً در ماه سپتامبر ۱۹۴۰ با آلمان همدست و متحد شده ولی هنوز وارد جنگ نشده بود.

به علاوه مسافت این بنادر از جبهه غربی روسیه بسیار زیاد بود. متفقین از طریق بندر «مورمانسک» که در کرانه اقیانوس منجمد شمالی واقع شده است به روسها کمکهایی میکردند. این راه دریایی بسیار خطرناک بود زیرا کشتیهای حامل مهمات به آسانی مورد حمله زیر دریاییهای آلمان که در کرانه های نروز در کمین بودند قرار می گرفتند. به علاوه تجهیزات و تسهیلات راه آهن و امکانات بندر مورمانسک بسیار محدود و غیر کافی بود و ممکن نبود به سرعت این بندر را برای این امر مهم حاضر ساخت. از لحاظ فرضی (شوری) راه مدیترانه و دریای سیاه برای کمک به روسها عملی به نظر می آمد ولی خطر دریای مدیترانه برای کشتیرانی متفقین هر روز افزایش می یافت، به علاوه ترکیه که سعی داشت بیطرفی خود را مانند ایران حفظ نماید تنگه داردانل را بسته بود و چون عرض این تنگه در بعضی نقاط از یک میل هم کمتر است با زور داخل شدن به آن هم با مقاومت شدید ترکها مواجه میشد و به احتمال قوی موجب مداخله آلمانیها که یونان و بلغارستان را در تصرف داشتند میگردید. نتیجه این مشکلات آن شد که متفقین یگانه راه عملی را برای انجام منظور خود در نظر گیرند و آن طریق خلیج فارس و راه آهن سرتاسری ایران بود و از طعنه تقدیر روس و انگلیس نه تنها وطن عزیز پدرم را اشغال کردند بلکه ضربه ای دردناک هم بر روح وی وارد آوردند بدین کیفیت که راه آهن سرتاسری ایران را که تازه بنای آن تکمیل شده و مورد علاقه شدید وی بود به عملیات خود انحصار دادند.

در آن زمان دستگاه تبلیغاتی انگلیسی و روسی میگفتند که علت ورود متفقین به ایران این بود که پدرم نقض بیطرفی کرده و حاضر نشده است آلمانیهای مقیم ایران را اخراج کند. ولی این دلیل بسیار سطحی و کودکانه بود زیرا اولاً در آن موقع تنها متخصصین آلمانی در ایران نبودند بلکه عده زیادی هم از اتباع متفقین در کشور ما اقامت و تحت حمایت قانون ایران قرار داشتند.

ثانیاً با توجه به آنچه که گفته شد خطری که متفقین را تهدید میکرد خیلی بزرگتر از قضیه جزئی اقامت تنی چند از اتباع آلمان در ایران بود و امروز همه با من هم عقیده اند که اگر متفقین راههای ایران را برای رساندن مهمات ضرور نداشتند به احتمال قوی کشور مرا در جنگ دوم جهانی اشغال نمی کردند این نکته را هم باید در نظر داشت که اگر المانيها خط دفاعی روسیه را در قفقاز در هم شکسته بودند، چنانکه در حمله بهار سال ۱۹۴۲ نزدیک بود به این کار توفیق یابند، بدون تردید به پیشروی خود در داخله ایران ادامه می دادند زیرا همه کسی میداند که طبق طرح معروف به طرح «روزنبرگه هدف نازیها آن بود که فتوحات خود را در خاور نزدیک تا حدود خلیج فارس امتداد دهند و به هندوستان نزدیک شوند. و از آن گذشته علل دیگری آنها را به رسیدن به خلیج فارس وادار می کرد زیرا در ضمن اینکه میخواستند نفت فففاز را بخود اختصاص داده و روسها را از آن محروم سازند آرزو داشتند که نفت ایران و پالایشگاههای آن را تصرف نمایند و دست انگلیها را از آن کوتاه سازند.

آلمانها به خوبی میدانستند که نیروی دریایی انگلیس و نیروهای زمینی و هوایی منطقین سوخت خود را از نفت ایران تأمین میکنند و کوشش می کردند که یگانه راه رساندن کمک متفقین را به روسها از کار بیاندازند. قدر این موقع رابطه علت و معلول قضایا را باید در نظر آورد. اگر متفقین از راه ایران آنهمه مهمات به روسیه نمی رسانیدند احتمال می رفت که حمله آلمانها در سال ۱۹۴۲ به پیروزی منتهی گردد و کشور من را نیز مسخر کنند. شاید بعضی از هموطنان از این پیروزی که موجب محو نفوذ روس و انگلیس بود استقبال میکردند ولی دیر یا زود زندگانی زیر تسلط هیتلر آنها را مأیوس می ساخت. به هر حال وقتی از گوشه و کنار انعقاد قرارداد سری روس و آلمان که به موجب آن روسها حق ؟ تسلط بر کشور ایران را به دست آورده بودند به گوش آنها رسید تغییر عقیده داد B,  انگلیسیها را بیش از پیش نگران ساخت که مبادا هندوستان و کانال سوئز و مناطق نفت خیز خاورمیانه به مخاطره افتد.

پدرم د از اواسط سال ۱۹۴۰ نگرانی انگلیسها نسبت به نفوذ آلمان در ایران افزایش می یافت و چند بار به دولت ایران در این مورد اخطار و پیشنهاد نمودند که تعداد متخصصین و مستشاران مختلف آلمانی و ملینهای دیگر در کشور ما محدود گردد ولی خاطرنشان ساخت که تعویض متخصصین آلمانی اشکال دارد و آلمانیها چنین عملی را به نقض بیطرفی ایران تفسیر خواهند کرد. ضمناً پدرم اطمینان داد که دولت او به خوبی قادر است که از هرگونه عمل ناروای آلمانیها در ایران جلوگیری نماید. اینک که جنگ دوم جهانی خاتمه یافته و بگذشته می نگریم این حقیقت باید گفته شود که تا آنجایی که اطلاع دارم در دوران جنگ حتی یک فقره خرابکاری موثر و مهم در تأسیسات راه آهن و صنایع نفت ایران رخ نداد. قدر ۱۹ ژوئیه همان سال دولتین روس و انگلیس یادداشت مشترکی به مقامات رسمی ایران تسلیم و در ۱۶ اوت یادداشت شدید اللحن تری ارسال نمودند ولی جوابهایی که دولت ایران میداد به نظر آنها قطعی نمی آمد.

برای خرید کتاب درباره سوم شهریور و نقش ایران در جنگ جهانی دوم  نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب مخزن الوقایع: شرح مأموریت و مسافرت فرخ خان امین الدوله اثر حسین بن عبدالله سرابی

سوانح احوال فرخ خان امین الدوله را جناب آقای معاون الدوله غفاری در صحائف پیش مرقوم داشته اند، اما برای تفصیل سرگذشت آن مرد مشهور عصر ناصری که مقامات مختلف و مهم را تصدی کرده است مراجع و اسنادی وجود دارد که تاکنون مورد تحقیق و بحث قرار نگرفته است و باید محققان به دقت بدانها رسیدگی کنند تا بتوانند چگونگی احوال و اعمال فرخ خان را چنانکه در خورست تحرير نمايند و ضمناً حقایق تاریخی مربوط به کیفیت قضیه هرات که یکی از وقایع مهم تاریخ ایران در قرن گذشته است روشن شود و از پس پرده های تاریک به درآید .

جلد اول کتاب مخزن الوقایع که اینک در دست خوانندگان است از مراجع است که بدین مقصود کمک میکند ولی چون صورت سفرنامه دارد مطالب مذکور در آن غالباً ضبط وتابع و اخبار مانند و درحقیقت حاشیه مذاکرات سیاسی است، ولی استاد دیگری موجود است که مکمل مندرجات این کتاب خواهد بود، و آن اسناد مجموعه ای است از مکاتبات و فرامین و او راقی که در اختیار جناب آقای معاون الدوله غفاری (نوه فرخ خان است و ازراه لطف در دسترس اینجانب قرار دادند.

تا بمنظور تتمیم فواید این کتاب و اطلاع محققان به معرفی آنها بپردازم و امیدوارم که قسمتی از آنها بصورت مجلدی مستقل در آینده طبع شود . مهمترین قسمت این اسناد دفتری است حاوی سواد مراسلات ومكاتيب متبادله میان فرخ خان ( در حین مأموريت ) ومصادر امور مملكت ، على الخصوص شخص ناصرالدین شاه و میرزا آقاخان نوری.

این مراسلات در دفتری خشتی بخط شکسته نستعلیق در ٤٤١ صفحه تحریر شده است معلوم می شود فرخ خان درین مأموریت مه ن مهم فوق العاده هشیار و استاد بوده است و برای اطلاع خود وجوابگوئیهای محتمل آینده دستور داده است که از جمیع نامه های رسیده وجوابهای ارسالی در دفتری مستقل سواد بردارند که اگر اصل آنها از میان رفت بسوابق امر دسترسی حاصل شود. درین نامه ها مطلبی که مخصوصاً بنظر میرسد وحشت تهران از قضیه هرات و اصرار شدیدی است به اتمام این معضل و مشکل بوده است.

دسته دیگر اصل فرامین و اختیار نامه های متعدد و دستخطهای ناصرالدین شاه به فرخ خان و نیز بعضی از مکاتیب میرزا آقاخان ورجال دیگر است ( خواه مربوط به ایام مأموریت فرنگ و خواه مربوط بدوران خدمت در دربار، بخصوص در دوران امین الدولگی).

برای خرید کتاب مخزن الوقایع نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب یکسال در میان ایرانیان اثر ادوارد براون ترجمه ذبیح الله منصوری

واضح است که من میتوانستم بجای نوشتن این سفر نامه که شرح مشاهدات و استنباطهای خود من است تذکره ای شبیه به تاریخ راجع باوضاع ایران بنویسم بدون اینکه در اغلب جاها چشم خواننده به (من) بیفتد .

اما سه علت مرا از اینکار بازداشت. اول اینکه ناشر این کتاب از من درخواست کرد کتاب خود را بشكل سفرنامه وشرح مشاهدات خود بنویسم و معتقد بود که باین ترتیب مردم بهتر از کتاب استقبال خواهند نمود دوم اینکه برای نوشتن تذکره ای راجع باوضاع ایران ، بطوریکه جامع باشد میبایستی اوقاتی زیاد مصرف شود تا کتاب قابل استفاده باشد و من اکنون کارهایی دارم که دارای جنبه فوری است و بمن اجازه نمیدهد که مدارك و عوامل لازم را برای نوشتن آن تذکره جمع آوری کنم سوم اینکه اخیراً از طرف جناب آقای جن کورزون (۱) تذکره اى دائرة المعارف مانند راجع بایران نوشته شده که خیلی مفید است و تصور نمیکنم که باین زودی کسی بتواند راجع بایران چیزی بیرون بدهد که مشابه و یا بالاتر از آن باشد مگر اینکه در آینده کسانی پیدا شوند که بتوانند اثری بزرگتر از آن راجع بایران منتشر نمایند که آنهم محتاج معلومات و تحقیقات زیاد است . واما اینکه چطور شد که من بفکر تحصیل السنه شرقی و از آن جمله فارسی افتادم.

تا آنجا که بخاطر دارم شرح واقعه از ایر قرار استکه من در سال ۱۸۸۴ میلادی که از کالج دانشگاه کامبریج خارج میشدم قرین اندوه وهم مرور بودم اندوه من ناشی از این بود که میبایست استادان عزیز خود را ترك نمايم ومحيط دوست داشتنی دانشگاه را در قفای خود بگذارم و اما خوشحالی من از این بود که هنگام تحصیل در کالج ( که کالج مزبور جزو دانشگاه است ) قدری زبان هندی را تحصیل کرده بودم و امید داشتم که بعد از خروج از کالج شغلی پیدا کنم که بتوانم تحصیلات خود را در زبان هندی ادامه بدهم. یکی از استادان موسوم به دکتر و رایت (۲) که از دوستان صمیمی من محسوب میگردید و مردی آزموده و تجربه آموخته بود قبل از خروج از کالج گفت خوب …. اينك خيال شما چیست ؟ وچه رشته ای را میخواهید پیش بگیرید ؟ گفتم پدرم مایل است که من علم طب را تحصیل کنم اما خود من ميل دارم شغلی بدست بیاورم که بدان وسیله بتوانم مطالعات خود را در زبان هندی تکمیل نمایم.

دکتر ورایت» گفت من میخواهم نصیحتی بشما بکنم و آن اینست که اگر وسیله دارید که معاش خود را تامین کنید و محتاج شغل و یا در آمدی نیستید، در آن صورت دنبال السنه شرقی بروید ولی اگر در آمدی ندارید تعقيب السنه شرقی خبط است زیرا بفرض اینکه تا چهار پنجسال دیگر شما جستجو کنید، نخواهید توانست شعلی در خور ذوق خود بدست آورید، که از اطلاعات شما در السنه شرقی استفاده نمایند و در این مدت اگر دنبال طب بروید پزشک شده اید و در آمد کافی خواهی داشت و آن وقت ممکن استکه بذوق خود بپردازید والسنه شرقی را تحصیل نمائید .

گفتم آیا دولت حاضر نیست مرا استخدام کند؟ و شغلی بمن بدهد که از اطلاعات من استفاده نماید دکتر و رایت گفت بدولت هیچ امید واری نداشته باشید برای اینکه دولت ما تا امروز علاقه ای بالسنه شرقی نشان نداده و باحتمال قوی بعد از این نیز نشان نخواهد داد و حاضر نیست که مردم را برای فراگرفتن السنه شرقی تشویق کند بعد خود من متوجه شدم که نظریه دکتر « ورایت ، صحیح است و دولت انگلستان با اینکه بیش از سایر دول اروپا نسبت بمسائل شرق علاقه دارد مردم را برای فرا گرفتن السنه شرقى تشويق نمیکند و حاضر نیست بکسانی که جهت آموختن زبان های شرقی زحمت کشیده اند شغل بدهد .

اما در فرانسه ، وضع برخلاف انگلستان است و با اینکه فرانسویها مانند انگلستان بمسائل مشرق زیاد علاقه ندارند انواع زبان های مشرق زمین در دانشگاههای فرانسه و بالاخص کلر دو فرانس ، تدریس میشود و برای حضور در جلسات تدریس و استفاده از محضر استادان السنه فارسی و عربی و عبری و سریانی و پهلوی وغيره هیچ شرط لازم نمیباشد و تحصیل هم مجانی است و از محصلین در جلسه درس هر استاد اروپائی عموماً یکنفر از دانشیارهای محلی هست که گفتههای استاد را برای شاگردان توضیح میدهد مثلا هنگامی که میخواهند زبان عربی را تدریس کنند و يك استاد اروپائی شروع بدرس دادن میکند و يك دانشیار که اصلا عرب است درسهای استاد را تشریح و در مواردی که باید کلمات را با لهجه اصلی تلفظ کرد عرب مزبور با استاد اروپائی كمك مینماید .

برای خرید کتاب یکسال در میان ایرانیان نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب سفرنامه دمورگان اثر ژان ژاک دمورگان ترجمه جهانگیر قائم مقامی

سفرنامه هایی که سیاحان و جهانگردان خارجی در مورد کشوری مینویسند ، در حقیقت بمنزله پرده های نقاشی از صحنه های مختلف زندگانی اجتماع آن کشور است و در آنها خوب و بد اجتماع و گاهی هم مختصات بعضی از افراد دیده می شود .

با آنکه این پرده ها نقش بی کم و کاست صحنه های زندگی جامعه آن کشور نیستند و بسبب افراض خصوصی با سیاسی در نتیجه اشتباهات و استنباطهای غلط مصوران میان آن تصویرها و حقیقت اختلافاتی موجود است ، باز مشاهده آنها و مطالعه اینگونه کتابها منافعی بسیار در بردارد که برای اصلاح یک اجتماع از آنها نمیتوان چشم پوشید زیرا همیشه آداب، رسوم، عرف ، عادات، اخلاق و آنچه که مربوط بیک جمعیت است در نظر افراد همان اجتماع از امور عادی و بسیار طبیعی مینماید و حال آنکه بسیاری از همان امور عادی و طبیعی بچشم افراد ملل دیگر جالب و غیر طبیعی جلوه می کند و از همانها است که جهانگردان در سیاحت نامه های خود بحث و گفنگو می کنند.

بنا بر این مطالعه اینگونه کتابها که در مورد ایران ما هم فراوان نوشته شده است ما را بسیاری از مفاخر و افتخارات و همچنین بتواق زشتیها ، انحرافات اخلاقی و بطلل و موجبات انحطامها و شکستهای ما آشنا می سازد و بعلاوه چون عده ای از این جهانگردان هم از کارشناسان و معلمان موضوعهای مختلف بوده اند نوشته های ایشان برای تحقیق دره شون مختلف زندگی و اجتماعی نیز بسیار سودمند خواهد بود.

با این جهات اینک که در فرهنگ و مطبوعات ما جنبشی مصور پدید آمده و فرهنگ ما احتیاج فراوانی بآثار و تحقیقات خارجی ها دارد و باید ناگزیر آنها را بزبان فارسی ترجمه کرد ، ترجمه سفر نامه های جهانگردانی هم که بایران ما سفر کرده اند و کتابهای خارجیهایی که زمانی در ایران اقامت داشته اند نیز از واجبات است و با اندیشه اینکه در قسمت مطبوعات و فرهنگ از این کار فرمتری هم داریم نباید از ترجمه این قبیل کتب چشم پوشید بلکه اینکار خود در شمار همان کارهای فرمتره است.

زیرا تحلیل و تخصصی درباره هر امر فرمتری مستارم بودن مدارك مراجع مختلف و متعد دوست و سفرنامه ها بر خود مرجع و مدد کی میتواند بود خاصه که در یک سفر نامه از بسیاری از مطالب و امور مربوط بیت جامعه محبت میشود و حال آنكه در يك كتاب مخصوص بالموضوع مثلا يك كتاب علمی با تحقیقات مربوط بمنابع اقتصادی فقط از همان لو مو منابع اقتصادی گفتگو می کنند و کمتر ممکن استداریان کتاب کشاورزی و تجاری از فرق مختلف مذهیای کشور با زبانها واهجه های معمول در آن مملکت یا از لباس و خوراک و مسکن دیگر مسائل مربوط بيك اجتماع گفتگوئی شود.

با این جهان وقتی آقای طهوری مدیر کتابار و تی طهوری و ناشر این کتاب تصمیم خود را در باب انتشار سفرنامه های سیاحان و جهانگردانی که بایران آمده اند بانگارنده در میان گذاشتند با شوق و رغبت تمام پیشنهاد ایشان را خبرفتم و اینک نخستین نشریه از این سلسله انتشارات باسم سفر نامه دمورگان ilagan ساله در دسترس خوانندگان قرار میگیرد و امید است که آقایان مترجمان دیگر هم در این زمینه همنی فرمایند تا شمارهای دیگر این سلسله نیز بی وقفه و تعطیل متوالیا انتشار باید .

برای خرید کتاب سفرنامه دمورگان نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب ایران کلده و شوش اثر ژان دیولافوا ترجمه بهرام فره‌وشی

پس از آنکه پنجاه و دو سال متوالی از عمر خود را صرف آموزش و پرورش ابناء میهن عزیز کردم وشت جلد کتاب درسی در رشته های مختلف تحصیلی برای نوآموزان دبستانها و دانش آموزان دبیرستانها تألیف و منتشر نمودم درین هفتاد و چهار سالگی به حکم قانون بازنشسته شدم و اجباراً گوشه نشینی اختیار کردم بدیهی است کسی که پیوسته سرگرم خدمات فرهنگی بوده و با تدریس و تحریر سرو کار داشته است نمیتواند یکباره دست از کار کشیده و اوقات خود را به بطالت که جز کسالت اصلی ندارد بگذراند. برای اینکه اشتغال خاطری داشته باشم به این فکر افتادم که یک دوره داستان آمیخته به تاریخ ایران تألیف نمایم تا جوانان با رغبت بخوانند و به اوضاع و احوال دوران گذشته میهن عزیز و طرز زندگانی نیاکان خود آشنا گردند و اخلاق و رفتار پسندیده آنان را سرمشق اعمال خود قرار دهند.

جلد اول این دوره بنام باستان نامه طبع و منتشر گردید و جلد دوم هم برای طبع حاضر شده تصادقاً در همین اوقات دوست دیرینم آقای صنعتی زاده کرمانی که از نویسندگان معروف است از سفر اروپا بازگشت و چند جلد کتاب که باختریان راجع بایران نوشته بودند همراه خود آورد. یکی از آنها را موسیو بازیل نیکیتین لهستانی که سالها در ایران از طرف دولت روسیه گزاری سمت قونسولی داشته و اکنون در پاریس اقامت دارد بعنوان «ایرانی که من شناخته ام تالیف کرده و تعدیات دو دولت هم جوار ساروس و انگلیس را در کشور ایران پارخانه شرح داده است.

نظر به اینکه کتاب او حاوی مطالب مفیدی بود و تا آن تاریخ به هیچ زبانی طبع و منتشر نگردیده بود ترجمه آن مشغول شدم و این کتاب در سال ۱۳۳۰ شمسی طبع و انتشار یافت . یکی دیگر از مجلدات فوق الذکر سفرنامه دیولافوا بود که خوشبختانه ترجمه آن هم پایان یافت و اکنون از طبع بیرون آمده و در دسترس خوانندگان محترم قرار می گیرد. مارسل دیولافوا مهندس و باستانشناس معروف که در سنوات (۱۹۲۰۰۱۸۱۳) میلادی در ملک حیات بوده در سبکهای معماری خاوری و باختری و ارتباط آنها با یکدیگر مطالعاتی می کرده و در پیوستگی اسلوب ابنیه قرون وسطی با اشکالاتی مواجه می شده است، مخصوصاً بیشتر درصدد حل این مساله بوده که آیا سبک معماری دوره ساسانیان در معماری دوره اسلامی سرایت و نفوذی داشته است یانه؟ بیون در اروپا از تحقیقات و مطالعه کتب به نتیجه مثبتی نمی رسد تصمیم می گیرد که مسافرتی به کشورهای خاوری بویژه ایران بکند واز مشاهدة ابنية بالمساندة بانی بمقصود خود نائل گردد.

بنابراین درسال ۱۸۸۰ میلادی به هزینه شخصی ازرده ترکیه و افتتاز به ایران آمده و مدت یک سال در ترکیه و افغازي شمال ومركز وجنوب ايران وبين النهرين والمطالعة ابنية تاريخي قديم وجديد پرداخته است و سرانجام علاوه بر اینکه به کشف مجهول خود موفق گردیده در شوش هم به گنج گرانبهایی برخورده است یعنی ان مشاهده آثار و ارائن، بخصوص از حفریاتی که انگلیسی ها قبل از او در این تل های خرابه کرده و به نتایج خوبی هم رسیده بودند دریافته که بایستی خزینه مهمی از اشیاء عتیقه در این ناحیه که سابقاً پایتخت سلاطین بزرگ ایران بوده مدفون باشد.

پس از مراجعت به فرانسه بمفکر استخراج این گنج عظیم می الله و برطبق مقرراتی در سال ۱۸۸۱ دوباره به ایران برمی گردد و مدتها در آنجا مشغول حفاری و کاوش می شود و اشیاء ایک نفیس زیادی از زیر خاک بیرون می آورد، از آنجمله است کاشی های سربازان جاویدان و کاشی های تزیینی دوران سلاطین هخامنشی که فعلا زینت افزار موزه لوور پاریس است.

برای خرید کتاب ایران کلده و شوش نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب سرزمین های شمالی پیرامون خلیج فارس و دریای عمان در صد سال پیش اثر محمدعلی خان سدیدالسلطنه بندر عباسی مصحح احمد اقتداری

 شرح حال و آثار و احوال مرحوم محمد علی خان سدیدالسلطنه
بندر عباسی مشهور به کبابی را در مقدمههای چند کتاب او که خود نگارنده این سطور به طبع و نشر آنها پرداخته ام و طی بیست و چند سال اخیر چاپ شده اند نوشته ام و از همت و کرامت مرحوم مهندس هوشنگ ستایش نوه دختری مؤلف و مرحوم علی ستایش پدر مرحوم هوشنگ ستایش جای جای با شرح مستوفی سخن گفته ام و نوشته ام. اکنون که بنا بر وظیفه اخلاقی که از طرف مرحوم هوشنگ ستایش و دانشگاه تهران در حدود بیست سال پیش به عهده من واگذار شده است، بکار طبع و نشر چهارمین کتاب عمده و اساسی مرحوم سدید می پردازم خـداونـد دانش آفرین را سپاسگزارم که توانسته ام به وظیفه اخلاقی و تعهد وجدانی
خود عمل کنم. چون کتاب مغاص المثالي و منار الليالی بسیار ارزنده و مفید و پر مطلب ولی از نظر ترتیب و توالی موضوعات بسیار بی نظم به رشته تحریر در آمده است بر آن شدم که کتاب را به دو قسمت جداگانه تقسیم و در هر قسمت موضوعات مربوط به آن قسمت را با نظمی نه چندان علمی ولی تا حدودی روشن و قابل استفاده در یک فصل معین و با نام معین قرار . بنابر این ،روش کتاب را در دو مجلد منظم نموده ام. مجلد اول با نام دهم به سرزمینهای شمالی پیرامون خلیج فارس و دریای عمان در صد سال پیش و مجلد دوم با نام سرزمینهای جنوبی پیرامون خلیج فارس و دریای عمان در صد سال پیش و آشکار است که در مجلد اول از سواحل و جزائر ایرانی واقع در شمال خلیج فارس و دریای عمان سخن در میان است و در مجلد دوم از سرزمینهای جنوبی خلیج فارس یعنی مسقط عمان، امارات متحده عربی ،قطر، بحرین، کویت و بصره.

برای خرید کتاب سرزمین های شمالی پیرامون خلیج فارس و دریای نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

دانلود کتاب جغرافیای کرمان اثر احمدعلی خان وزیری کرمانی

این رساله مشتمل است بر يك مقدمه و چهار تنبيه و يك خانمه. مقدمه در تسمیه کرمان و طول و عرض آن که از جهات اربعه بكدام خاك متصل میشود و تنبیه اول در تفصیل گواشیر كه دار الملك آنجاست و بلوکات شرقی آن تنبیه دوم در تشریح بلوکات شرقی جنوبی، تنبیه سیم در صفحات غربی، تنبیه چهارم در ولایات شمالی ، خانمه در تاریخ آن محال بطريق اجمال .

مقدمه عرض میکنم این ولایت منسوب است به کرمان بن هیتال ابن عیلام بن سام ابن نوح على نبينا و آله وعليه السلام . صاحب معجم البلدان کرمان را به فتح کاف ،نبشته در تقویم البلدان و اكثر كتب لغت به کر کاف نگاشته اند، مستعمل نیز چنین است. در اغلب کتب سیر مثل تكملة الاخبار وغیره و بعضی کتب لغت، کرمان و مکران را پسران هيتار بن عيلام بن سام مرقوم کرده اند، در بعضی از نخ پارسیان کرمان و مکران پسران پارس و او پسر پهلو و او نبیره کیومرث دیده شده ، الاول اصح، و اینکه در شاهنامه و پاره کتب افسانه کریمان ضبط کرده اند غلط است .

مرحوم رضاقلی خان لله باشی در لغت پارسی که تألیف و موسوم به انجمن آرا نموده کریمان نوشته آن مرحوم تقصیری ندارد زیرا که اغراء به جعل امام قلیخان زند شده و بسیاری از لغات پارسی را تحریف و بی اساس ضبط کرده، همه مقصودش ایراد  بر صاحب برهان قاطع و جامع و فرهنگهای مستعمله معروفه بوده مجملا کرمان از سمت مشرق همه جا به صحرای لوط که متصل است به خراسان و عرض آن صحرای لوط در بیشتر جابها تقریباً پنجاه فرسخ است، وشرق حقیقی کرمان قاینات است و شرقی شمال آن ولایات طبس و شرقی جنوبی آن ملك سيستان و از سمت جنوب متصل است به مکران که این زمان بلوچستان گویند و از سمت مغرب به خاك فارس وصل میشود و از جانب شمال میرسد به خاک یزد .

و گوشه همان صحرای لوط . فاصله میان کرمان و خراسان : و اما طول کرمان از زین الدین اول خاك بلوك انار که چهارده فرسخی شهر یزد است تاكلات سرخ که آخر بلوك رود بار [است] و موصل بخاك بلوچستان یکصد و بیست و شش فرسخ است از زین الدین ناکرمانشاه شش فرسخ ، از آنجا تا شمش پنج فرسخ ، از آنجا تا انار هفت فرسخ ، از آنجا تا بیاز پنج فرسخ ، از آنجا نا کشکوئیه پنجفرسخ ، از آنجا تا بهرام آباد هفت فرسخ از آنجا تا کبوترخان نه فرسخ ، از آنجا تا باغین هشت فرسخ، از آنجا تا گواشیر که سواد اعظم و دار الملك کرمان است هفت فرسخ از گواشیر هفت فرسخ است تا ماهان و از آنجا پنج فرسخ است تا کاروانسرای سنگ از آنجا نه فرسخ است تا راین از آنجا نه فرسخ است تا نهرود ، از آنجا سه فرسخ است تا سروستان، از آنجائش فرسخ است تا کاروانسری ده بگری ، از آنجا شش فرسخ است تا دشت کوش، از آنجا پنج فرسخ است تا دو ساری ، از آنجاشش فرسخ است تا نظم آباد و از آنجا شش فرسخ است تا کلات سرخ آخر خاك بلوك رودبار. کرمان از آنجا متصل بخاك بلوچستان میشود ، در همه این راه عراده و کالسکه می رود .

برای خرید کتاب جغرافیای کرمان نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.