تکه قبل از تکه شدن

کتاب تکه قبل از تکه شدن اثر آسیه جوادی ناستین

…روز زیبای پاییز آفتابی بوده است.و سال، سال 1348. من و جواد مجابی از وسط خیابان شاه رضا به آن گوشه خیابان که دانشگاه بود می‌رفتیم درست وسط خیابان روی برجستگی که برای عابران تعبیه شده بود برای اولین بار چهره‌ی شاد و سرخ غلامحسین ساعدی را که تا آن وقت فقط عکس‌هایش را دیده و کارهایش را خوانده بودم درحالی‌که دست‌هایش را در جیب شلوارش کرده بود، به ما لبخند زد. شوهرم در معرفی من گفت که تئاتر می‌خواند و او که نمی‌دانم قبلاً کی ما را دیده بود گفت من هروقت شما را می‌بینم با یک بغل کتاب این‌ور و آن‌ور می‌روید. مدت کوتاهی در وسط خیابان با یکدیگر صحبت کردیم و از همان لحظه فهمیدم که دوستی‌مان برقرار می‌شود. به ما گفت که سری به او بزنیم. روز خوبی را در نیم‌روزی روشن و آفتابی با حضور گرم و شاد او شروع کردیم و تا دانشکده از او و کارهایش باهم صحبت کردیم… غلامحسین ساعدی معروف به گوهرمراد از بزرگ‌ترین نویسندگان معاصر ایرانی در 13 دی 1314 در تبریز متولد شد . غلامحسین ساعدی که خود ترک آذری بود و به زبان مادری خویش نیز بسیار علاقه‌مند بود ، درباره�” زبان فارسی و جایگاهش در ایجاد همبستگی و نقشِ آن در وحدت ملی ایرانیان ، طی مصاحبه‌ای با رادیو بی‌بی‌سی چنین گفت : « زبان فارسی ، ستونِ فقرات یک ملت عظیم است . من می‌خواهم بارش بیاورم . هرچه که از بین برود ، این زبان باید بماند . غلامحسین ساعدی کار خود را با روزنامه‌نگاری آغاز کرد . در نوجوانی به طور هم‌زمان در 3 روزنامه�” فریاد ، صعود و جوانان آذربایجان مطلب می‌نوشت . اولین دستگیری و زندان غلامحسین ساعدی چند ماه پس از 28 مرداد 1332 اتفاق افتاد . این دستگیری‌ها در زندگی غلامحسین ساعدی تا زمانی که در ایران بود ، تکرار شد . غلامحسین ساعدی تحصیلات خود را با درجه دکترای پزشکی ، گرایش روان‌پزشکی در تهران به پایان رساند . مطبش در خیایان دلگشا در تهران قرار داشت و غلامحسین ساعدی بیشتر اوقات بدون گرفتن حق ویزیت بیماران را معاینه می‌کرد . ساعدی با چوب بدست‌های ورزیل ، بهترین بابای دنیا ، تک نگاری اهل هوا ، پنج نمایشنامه از انقلاب مشروطیت ، پرورابندان ، دیکته و زاویه و آی با کلاه ! آی بی کلاه ، و چندین نمایشنامه دیگری که نوشت ، وارد دنیای تئاتر ایران شد و نمایشنامه‌های غلامحسین ساعدی هنوز هم از بهترین نمایشنامه‌هایی هستند که از لحاظ ساختار و گفتگو به فارسی نوشته شده‌اند . غلامحسین ساعدی یکی از کسانی بود که به همراه بهرام بیضایی ، رحیم خیاوی ، بهمن فرسی ، عباس جوانمرد ، بیژن مفید ، آربی اوانسیان ، عباس نعلبندیان ، اکبر رادی ، اسماعیل خلج و … تئاتر ایران را در سال‌های 40 – 50 دگرگون کرد . غلامحسین ساعدی پس از 1357 ساعدی ایران را ترک کرد و در فرانسه اقامت کرد . نمایشنامه اتللو در سرزمین عجایب را در غربت نوشت .