گلشن راز

کتاب گلشن راز اثر محمود شبستری تصحیح جواد نوربخش

 جناب شیخ شبستری شاعر نبود بلکه عارفی بود اهل ذوق و حال و لذا خود را در قید و بند قوانین عروض و قیافه پردازی قرار نمی داد.
اغلب عرفائی که اشعاری سروده اند از زیر بار تکلف شانه خالی کرده اند و در حالت مستی و شور و حال شعر سروده اند.
عارف وقتی در حالت بیخودی شعر می گوید در حقیقت به کلام حق گویا است.شعر او از دل او بیرون می آید و همچون عشق او امدنی است نه اموختنی.
بهمین جهت است که شاعری دون شان شبستری است .
در تعریف گلشن راز سخن به درازا گفته اند و عرفای به نام شروح مفصل نوشته اند.
باید دید این کتاب که از جنبه شعری چندان جالب نیست و مطالبی که در ان گنجانیده شده است قبل از او به کرات گفته اند چرا این همه قرن ها مورد توجه همگان قرار گرفته است.
این سوالی است که هرکس از خود می کند ولی جواب قانع کننده نمی شوند.
اگر خواننده گلشن راز را بخواند و کمی دقت کند می بیند جناب شیخ شبستری چنان رندانه طرح نوی در سخن افکنده و چنان بساط عرفانی را در لفافه دوقیات و اشارات گنجانده تا هر کس را با هر معلومات از آن بهره ای باشد.

شیخ در این کتاب حکمت الهی و فلسفه اشراق محیی الدین عربی را با شور و عشق مولانا جلال الدین رومی بهم امیخته است و آب سرچشمه عقل کلی بین ابن عربی را با سیلاب عشق هستی سوز مولوی به یک مسیر روان ساخته است.
رموز عرفانی محبی الدین را با صراحت مولانا در هم ریخته و بیخته و امیخته و این خود معجزه اوست.
این است که چون گلشن راز را حکیم الهی می خواند راز آفرینش را در آن می بیند و جامه بر تن چاک می زند.
و چون پیر کامل انرا استماع می کند یکی را از زبان سلوک و دیگری را بیان جدبه می شمارد و همه را تایید می کند. و این است اسم با مسمای گلشن راز