فلسفه جان استیوارت میل

کتاب فلسفه جان استیوارت میل اثر سوزان لی اندرسون

کتاب های جان استیوارت میل و کتاب های سوزان لی اندرسون

جان استيوارت ميل متفكر انگليسي سده­ي نوزدهم، از برجسته­ترين نمايندگان آموزه­ي ليبرالي فايده­باوري (Utilitarism) است. آموزش های كه معيار در حوزه­هاي اخلاق، سياست و اقتصاد را در فايده مي­داند. بنيانگذاران اين مكتب «جرمي بنتهام» (Jeremy Bentham) و «جيمز ميل» (James Mill) پدر جان استيوارت ميل بودند. آنان در آموزه­هاي خود امر نيك و سودمند را يكي مي­دانستند. سودمند آنچيزي بود كه در مقياسي بالا خوشبختي ايجاد كند. بنابراين مطابق آموزه‌ي آنان، هدف كنش انساني بايد ايجاد بيشترين حد سعادت براي بزرگترين تعداد ممكن از افراد جامعه باشد. فايده مبناي همه‌ي فضيلت‌هاست و ارزش‌هاي ما با سمتگيري به سوي لذت تعيين شدني است. بنابراين اخلاق مبتني بر وظيفه و ايده‌آل كمال انساني ممكن نيست. جان استيوارت ميل كه از نظر فكري در مكتب «فايده‌باوري» پرورش و رشد يافته بود، بعدها در آموزه‌هاي نخستين آن تجديدنظرهايي كرد و موضوع عدالت اجتماعي را به يكي از مهم‌ترين مباحث سياسي و اقتصادي خود تبديل ساخت. بايد يادآور شد كه جامعه‌ي انگلستان در ميانه‌ي سده‌ي نوزدهم يعني مقارن انتشار مهمترين آثار ميل، پيشرفته‌ترين جامعه‌ي صنعتي در جهان بود.