هنر و وهم

کتاب هنر و وهم اثر ارنست هانس گامبریچ ترجمه امیرحسین ندایی

در این کتاب آمده است که پژوهشی در روان شناسی بازنمایی تصویری این کتاب که پژوهشی در روان‌شناسی بازنمایی تصویری است با سرفصل‌هایی با عنوان محدودیت‌های تشابه، شکل و کارکرد، سهم مشاهده‌گر، ابداع و کشف منتشر شده است بخش آغازین این کتاب به مروری بر زندگی و آثار ارنست گامبریچ اختصاص دارد که به‌خاطر نوشتن کتاب مهم و تفصیلی «تاریخ هنر» در ایران و جهان به شهرت رسیده است. در پیشگفتار آن مترجم اثر به مطالعه‌کنندگان پیشنهاد داده است که کل پیشگفتار را پس از خواندن کل کتاب بخوانند همچنان که خود گمبریچ نیز آن‌ها را پس از اتمام کتاب نوشته است و ارجاعاتی به مضامین کتاب دارد که تنها پس از خواندن کل کتاب معنا می‌یابند. آنچه در کتاب به عنوان «وهم» مطرح شده است علاوه بر توهمات ذهنی، هم عینی و گاه مفهومی است که در آثار هنرمندان وجود دارد. کتاب «هنر وهم» مفهوم وهم را در همه ابعاد آن بررسی می‌کند و بنا ندارد تا به پرسش‌های مطرح شده در این زمینه پاسخ گوید بلکه می‌خواهد پرسش‌هایی نو در برابر این زمینه ها طرح کند و تاریخ هنر را از دیدگاهی تازه مورد بررسی قرار دهد. این دیدگاه تازه و بازخوانی تاریخ تحول بیان هنری ، سبب می‌شود تا پس از خواندن کتاب هنگامی که با یک اثر هنری روبه‌رو می‌شویم درک متفاوتی از آن داشته باشیم. گامبریچ در جای جای کتاب درون تاریخ به جلو و عقب می‌رود و ریشه‌های بیانی هنرمندان را در اعماق تاریخ تحول هنر کاوش می‌کند. او گاه ریشه‌های بیانی یک اثر مدرن گرافیکی را در هنر قبایل بدوی جستجو نموده و گاه آن‌ها ار در آثار تمدن‌های کهن باز می‌یابد. این نگاه سبب می‌شود تا دیدی همه جانبه به تاریخ هنر پدید آید.