سرچشمه های عرفان

برای آنکه همه انسانها روزگار باستان به خصوص در آسياي ميانه و نزديك، به دلايل جغرافيايي و شرايط اقليمي همواره در حركت و سفر و مهاجرت بوده اند و باورشان موضوع هجرت_ كه نوعي كنده شدن از هرگونه تعلق است_ به عنوان اصل پذيرفته شد و حتي در باورهاي ديني شان جلوه گري كرد، نتيجه اين سفر و هجرت موجب تلاقي باورها و فرهنگ و تمدن شده و حاصل آن ها در باورهاي ديني جلوه نموده است، و همين سبب شده است كه مردم مصر با مردم شمال جزيرة العرب(قنيقيه_ آسياي صغير_ ايران و يونان) در ارتباط و تبادل فرهنگي باشند، از سوي ديگر اعراب با مردم آريايي كه در شرق ميان رودان قرار داشتند به نوعي در رابطه بوده اند، چنان كه وجود ايرانيان ساكن يمن در عصر هخامنشي مي تواند دليل روشني بر اين مدعا باشد.