کارت توصیه

کتاب کارت توصیه نوشته عزیز نسین

هفده داستان طنز بچه ها سر کلاس بودند. ساعت “درس اخلاق” بود. – بچه ها ، اخلاق چیز بسیار خوبیه ، هیچکس آدم بداخلاق رو دوس نداره ، آدم بداخلاق ، یعنی آدم بد ، آدم خوش اخ… – آقا از دس این کامران! – ساکت! کافیه دیگه. چی داشتم می گفتم؟ آها : آدم باید دارای اخلاق پسندیده باشه ، قواعد اخلاق خیلی زیاده ، اون قدر زیاده که نمیشه شمرد ، اگه آدم بداخلاق باشه ، خیلی بده… – چرا آقا؟ – چون که همه بهش میگن : آدم بد اخلاق ، بداخلاقی خیلی بد چیزیه بچه ها ، اینه که هر کسی باید سعی کنه صاحب اخلاق حسنه… ، یکی از دلایل خوبی اخلاق اینه که جزو برنامه ی درسی مدارسه! ، اگه اخلاق چیز بدی بود که تو مدرسه ها درس نمی دادن! ، مگه نه بچه ها؟ مگه ممکنه که چیز بد هم تو مدرسه ها یاد بدن؟ ، بله ، اخلاق… – چی گفته بودم؟ – گفته بودین : خوب چیزیه ، آقا – بله ، خوب چیزیه ، خیلی هم خوب چیزیه ، اگه بگید : “چرا خوب چیزیه؟” باید بهتون بگم : “برای اینکه تمام بزرگان و مشاهیر جهان عقیدشون اینه که : اخلاق چیز خوبیه ، اخ… مَحمَت نُصرَت معروف به عَزیز نَسین (۲۰ دسامبر ۱۹۱۵- ۶ ژوئیه ۱۹۹۵) نویسنده، مترجم و طنزنویس اهل ترکیه است. پس از خدمت افسری حرفه‌ای، نسین سردبیری شماری گاهنامه طنز را عهده‌دار شد. دیدگاه‌های سیاسی او منجر به چند بار به زندان رفتن شد. بسیاری از آثار نسین به هجو دیوان‌سالاری و نابرابری‌های اقتصادی در جامعه وقت ترکیه اختصاص دارند. آثار او به بیش از ۳۰ زبان گوناگون ترجمه شده‌اند. بسیاری از داستان‌های کوتاه او را ثمین باغچه‌بان، احمد شاملو، رضا همراه و صمد بهرنگی به فارسی ترجمه کرده‌اند. طنز، شايد در هيچ زمينه‌ای بيش از سياست عملی، نتواند با موفقيت به کار رود. چراکه قدرت هميشه می‌خواهد حماقت خود را جدی نشان دهد و حال آنکه خانه‌ی عنکبوتی و سست‌بنيادش به تلنگری در هم می‌شکند. عزيز نسين، نويسنده‌ی ترک، در داستان زير با بصيرت نشان می‌دهد که چگونه کسانی که با کمک مردم از نردبان قدرت بالا رفته‌اند ديگر به خواست مردم از اين نردبان پايين نمی‌آيند و بزرگترين دليل اين کارشان هم همين است که مردمی که آن قدر احمق بوده‌اند که آنان را بر سر کار آورده‌اند، ديگر چه صلاحيتی دارند که آنان را از کار برکنار کنند؟ اما زندگی ملتها با زندگی افراد چندان تفاوتی ندارد. همان اشتباهی را که فرد می‌تواند در زندگيش مرتکب شود همان اشتباه را هم ملتی می‌تواند در حيات اجتماعی‌اش مرتکب شود، اما تنها تفاوتش اين است که هزينه‌ی دومی بسيار بيشتر و گزافتر است.