واژگان تبری در اشعار نیما

کتاب واژگان تبری در اشعار نیما نوشته علی اکبر مهجوریان نماری

بی گمان نیما یوشیج بنیانگذار شعر امروز، در ادب معاصر چهره ای ماندگار و همیشه به یادگار خواهد ماند. نزدیكی وی به طبیعت شمال، ظرفیت های زبانی و محتوایی شعرش را همواره مضاعف كرده است.نیما به علت زندگی در میان شبانان، كناره دریای خزر، همنشینی با چشمه ها و دره ها و همدلی با روستاییان و چوپانان از ذهنیتی بومی و حسی طبیعت گرایانه در قلمرو شعر برخوردار بوده است. نيما همواره به زادگاهش عشق مى ورزيد و با مردم سرزمينش همدلى و همزبانى ديرينه داشت. او بخشى از يافته هايش را اغلب بى واسطه، با واژه هاى محلى درهم مى آميخت و در فضاى شعر نو با واردكردن واژه هاى بومى، حس طبيعت گرايى و بومى گرى در چشم انداز شعر پيوسته بازتاب مى داد. نيما چون يك ولايتى ساده براى مخاطبان دور و نزديكش از دستمايه هاى بومى خود به فراوان سخن مى گفت و از اين رهگذر سعى داشت مخاطبان شعر امروز را با وطن پرندگان، دره ها و رودها آشنا كند. اين پرندگان و مكان ها همواره نامى محلى را با خود داشته و دارند. همانند «توكا»، «تريك»، «كاكلى»، «خروس»، «آيش»، «شب پا»، «اوجا»، «وازنا» و بسيارى از واژه هاى ديگر كه هركدام داراى شناسنامه اى محلى اند. تلاش شاعر در اين برهه، درونى كردن اين نوع واژه ها در كالبد فضاهاى شعرى اش بوده است و چه بسا مخاطبان در برخورد با اين نوع واژه ها به رغم ندانستن معناى آن با طنين آواهايى روبه رو هستند كه در فضاى جمله بندى و سطرهاى شاعرانه كم يا بيش متوجه معناهاى آن مى شوند اما اين امكان و دانش شعرى شايد براى همگان امكان پذير نباشد و نيازمند ضرورت تاويل و تفسيرى بر هستى اين واژه هاى بومى، همواره مورد توجه اهل نظر بوده است. از آنجايى كه بسيارى از اين واژه ها داراى معناها و جايگاه هاى گوناگونى در متن هستند لازم آمد تا از منظر پژوهشى، با توجه به منابع موجود به معناها و جايگاه هاى اين نوع كلمات نگاهى تازه به عمل آيد. در پيوند با چنين داستانى، شاعر و پژوهشگر سختكوش آملى _ على اكبر مهجوريان غارى از منظر اطلاع رسانى و يافتن و ارائه ارجاعات لازم به سراغ يافتن معناهاى واژگان نيز (مازندرانى) در شعر نيما روى آورد…