شمس و طغری

کتاب شمس و طغری نوشته محمد باقر خسروی

ماجرای دل انگیز آبشخاتون عروس هلاکو خان شمس و طغرا نخستين رمان ايراني است كه ميرزا محمدباقر خسروي از شاهزادگان قاجار آنرا در سال ۱۲۸۷ نگاشته است. در اين اثر دوره آشفته حمله مغول به ايران ترسيم شده‌است و با اينكه زمينه اثر تاريخي است اما مولف آن را با روايت داستاني عاشقانه و گيرا ، كه سرشار از ماجراهاي هيجان آفرين است ٬ همراه كرده است . این کتاب از اولین نمونه های رمان تاریخی در زبان فارسی است که حدود صد سال پیش نوشته شده است. این کتاب تاریخ مجملی است از وقایع بیست و چهار ساله فارس و زمان پادشاهی آبش خاتون اخر اتابک از سلسله سلغریان. در حقیقت این رمان ، تصویری از زندگی اجتماعی مردم فارس و حوادث قرن هفتم هجری در این منطقه را ارائه می دهد. «شمس و طغرا» رمانی است كه آمیخته با بعضي وقایع تاریخی و مطالب جغرافی و دقایق اخلاقی که مولف آن در سنه ۱۳۲۵ هجری در موقعی که شهر کرمانشاه وطن او ، به واسطه تهاجم اغراض فاسده و تراکم شرور و فتن و تطاول اشرار و اوباش بکلی منقلب و مضطرب گشته و باب قتل و غارت و هتک ناموس در آن مفتوح و راه اسایش و صون مال و جان و ابرو از آن مسدود امده (قرارا من الفتنه) عیالات خود را برداشته به یک از دهات دوراز شهر رفته ، درنهایت ملالت و افسوس به حال وطن عزیز و ابنای وطن خود به سر می برد.