ادبیات نوین ترکیه

کتاب ادبیات نوین ترکیه ترجمه یعقوب آژند

نويسندگان تركيه در حركتهاي ادبي تركيه را به چندين‏ دوري مبسوط تقسيم كرده‏اند.ادبيان كهن شامل‏ ادبيات عهد سلجوقي(1300-900 م)و عهد عثماني‏ (1922-1300 م)است. ادبيات متقدم عثماني بويژه تا قرن شانزدهم تحت‏ تأثير ادبيات و تفكر ايران بود و از سال 1520 م،به‏ بعد هم عقايد اعراب بر آن اثر گذاشت. در اواسط قرن نوزده،ادبيات ديواني كه متجددين‏ تركيه از سال 1730 م،به مبارزه با آن برخاسته بودند، به تدريج جاي خود را به ادبيات جديد داد.رهبران‏ بزرگ اين حركت جديد ادبي،شناسي،ضياء پاشا و نامق كمال بوده‏اند كه تحت تأثير غرب،خصوصا فرانسه‏ و مفاهيم نوگرايي و ملي گرايي قرار داشتند. اين نويسندگان جديد سبك كلاسيك سنتي را به كلي كنار گذاشته و در نوشته‏هاي خود از زبان تركي‏ ساده و سليس سود جستند.بزرگترين كمك آنها،الهام‏ بخشيدن به نسلهاي آينده در زمينهء عشق ورزي به‏ مملكتشان بود. حركتهاي ادبي تركيه اغلب بخشي از حركتهاي‏ سياسي آن بود.وطن دوستي جديد تركيه كه در همين‏ ايام زاده شد،به تدريج جاي سنن امپراتوري عثماني را گرفت و بعدها ملي گرايي تركيه،يك دولت نوين را در وراي ويرانه‏هاي امپراتوري عثماني ايجاد كرد.