شرح زندگانی من

کتاب تاریخ اجتماعی و اداری قاجار اثر عبدالله مستوفی

کتاب شرح زندگانی من عبدالله مستوفی

کتاب شرح زندگانی من ؛ تاریخ اجتماعی و اداری قاجار تالیف عبدالله مستوفی

شرح دادن از زندگى اجتماعى مردم ایران به خصوص تهران در روزگار قاجاریان و اوایل دوره پهلوى (رضا خان میر پنج) است که در قالب زندگی‏نامه خودنوشته عرضه می‏شود. نویسنده مردى ادارى و خدمت‏گزار دولت و ملت (دیوانى) بود که در  ١٢٩۴ ش زاده شد و در  ١٣٢٩  درگذشت. ساختار: این کتاب که به حق، «تاریخ اجتماعى دوران قاجار» نیز نام گرفته است، نثرى شیرین و ساده دارد و نویسنده در آن با دیدى تیزبینانه به شرح آیین‏ها و سنت‏ها و ویژگی‏هاى شخصى خویش می‏پردازد و از رویدادهاى هم‏روزگارش نیز به همین سبک سخن مى ‏گوید. شرح زندگانى من، از «بى‏ طرفى» فراوان و طنزى شیرین به ویژه در باره خاستگاه و تولد نویسنده و اوضاع خانواده و مادرش برخوردار و از مثَل‏ها و کنایات برساخته نویسنده پُر است. روایت‏هاى داستانى این کتاب که به قصه بلند خوش‏خوانى مى ‏مانند، گاه موجب خنده مى ‏شوند و گاهى دل‏سوزى براى وطن. داستان زندگانى من، از شیرینى و تلخى و گزارش ستم‏گرى‏ هاى دودمان قاجار در ایران پر است. روایت مستوفى از تاریخ اجتماعى دوره قاجار، بیش از اینکه روایتى شخصى در باره خودش باشد، از احوال و اوضاع ملک و مملکت آن عصر گزارش مى ‏دهد. نثر وى در این کتاب، همان نثر دوره قاجار و پهلوى است، اما مخاطب امروز نیز آن را شیرین و روان مى ‏یابد و و با خواندنش با واژگان تازه‏ اى آشنا مى ‏شود. نویسنده مى ‏کوشد که در روایت‏هایش سوگیرى نکند و بى‏ گمان، تلاش‏هاى او را در این باره نمى ‏توان بى ثمر دانست.