راهنمای مستند تخت جمشید

علیرضا شاپور شهبازی باستانشناس و متخصص در باستان‌شناسی دوران هخامنشی، استاد دانشگاه شیراز و بنیانگذار انستیتو مطالعات هخامنشی در سال ۱۳۵۲ بود. او یکی از فعال‌ترین استادان در زمینه تاریخ پیش از اسلام ایران بود و کتاب‌ها و مقاله‌هایی زیادی در این زمینه به رشته تحریر درآورده بود. از وی ۱۸۰ مقاله و ۱۸ کتاب به جا مانده‌است. مقاله‌های بسیاری از وی در دانشنامه ایرانیکا قرار گرفته‌اند. از کتاب‌های او به کتاب «کورش کبیر» که برنده جایزه کتاب سال شد؛ کتاب «پرسپولیس» (۱۹۷۶) که به فرانسه و آلمانی ترجمه شده‌ و «فردوسی؛ یک بیوگرافی انتقادی» (۱۹۹۱) که توسط دانشگاه هاروارد منتشر شده‌است، می‌توان اشاره کرد. آخرین کتاب منتشر شده او نیز «راهنمای مستند تخت جمشید» مي باشد : تخت جمشید، پارسه، پرسپولیس، پرسه پلیس، هزارستون و یا چهل منار که در شهرستان مرودشت در شمال استان فارس (شمال شرقی شیراز) جای دارد، نام یکی از شهرهای باستانی ایران است که طی سالیان پیوسته، پایتخت باشکوه و تشریفاتی پادشاهی ایران در زمان امپراتوری هخامنشیان بوده‌است. در این شهر باستانی بنایی به نام تخت جمشید وجود دارد که در دوران زمامداری داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول بنا شده‌است و به مدت حدود ۵۰ سال، مرکزی برای برگزاری مراسم آیینی و جشن‌ها به ویژه نوروز بوده‌است. در نخستین روز سال نو گروه‌های زیادی از کشورهای گوناگون به نمایندگی از ساتراپی‌ها یا استانداری‌ها با پیشکش‌هایی متنوع در تخت جمشید جمع می‌شدند و هدایای خود را به شاه پیشکش می‌کردند. بنیانگذار تخت جمشید داریوش بزرگ بود، البته پس از او پسرش خشایارشا و نوه‌اش اردشیر یکم با گسترش این مجموعه به بزرگی آن افزودند. بسیاری از آگاهی‌های موجود که در مورد پیشینه هخامنشیان و فرهنگ آنها در دسترس است به خاطر سنگ‌ نبشته‌‌هایی است که در این کاخ‌‌ها و بر روی دیواره‌ها و لوحه‌ها آن حکاکی شده‌است